توضیحات

رزین تبادل یونی

رزین های تبادل یونی ذرات جامدی هستند که یون های نامطلوب در آب را با همان مقدار اکی والان از یون مطلوب با بار الکتریکی مشابه جایگزین می کنند.

رزین های تبادل یونی استفاده شده در تصفیه آب به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:

1- رزین کاتیونی:

رزین های کاتیونی در ساختار خود H+ دارند ، در نتیجه سایر یون ها را دارای بار مثبت کرده و آنها را جذب می کنند.(کاتیون ها را جذب می کنند)

رزین های کاتیونی نیز به دو دسته تقسیم می شوند :

• رزین های کاتیونی قوی : رزین­های کاتیونی قوی قادر به جذب کلیه کاتیون­های موجود در آب می­باشد.

• رزین های کاتیونی ضعیف : رزین­های کاتیونی ضعیف قادر به جذب کاتیون­هایی هستند که به قلیائیت آب مرتبط است ، و قادر به جذب کلیه کاتیون­های موجود در آب نمی­باشند. مزیت رزین­های کاتیونی ضعیف بازدهی بالای آن­ها در مقایسه با رزین­های کاتیونی قوی می­باشد، در نتیجه باعث تولید پساب کمتر در احیاءهای مکرر می­گردد.

رزین های کاتیونی توسط اسید احیا می شوند.

2- رزین آنیونی :

رزین های آنیونی در ساختار خود OH- دارند ، در نتیجه سایر یون ها را دارای بار منفی کرده و آنها را جذب می کنند.(آنیون ها را جذب می کنند.

رزین های آنیونی نیز به دو دسته تقسیم می شوند :

• رزین های آنیونی قوی : رزین­های آنیونی قوی قادر به جذب کلیه آنیون­های موجود در آب می­باشد.
• رزین های آنیونی ضعیف : رزین­های آنیونی ضعیف قادر به جذب آنیون اسیدهای قوی نظیر اسید سولفوریک، کلریدریک و نیتریک می­باشند. رزین های آنیونی ضعیف مقاوم­ تر از رزین های آنیونی قوی بوده و به همین جهت در سیستم­های تصفیه آب کاربرد بیشتری دارند.

رزین های آنیونی توسط سود (کاستیک) احیا می شوند.

3- رزین میکس بد :

رزین میکس بد مخلوطی از رزین آنیونی و رزین کاتیونی می باشد و معمولا ترکیبی به نسبت 60 به 40 از رزین آنیونی و کاتیونی می باشد.

برخی از کاربردهای رزین‌ تبادل یونی :

• رزین‌های کاتیونی سدیمی نه تنها کاتیون‌های سختی آور آب ، بلکه همه یون‌های فلزی را با سدیم تعویض می‌کنند. برای احیا این نوع رزین‌های کافی است که رزین را با آب نمک شست و شو دهیم تا رزین به فرم اولیه خود برگردد.

• با رزین‌های کاتیونی چه نوع هیدروژنی و چه نوع سدیمی ، می‌توان آهن و منگنز را مانند بقیه کاتیون ها حذف کرد . اما به علت امکان آلوده شدن رزین‌ها باید نکاتی را رعایت کرد. اولا باید دقت کرد که قبل از حذف یون آهن توسط رزین هیچ هوایی با آب در تماس قرار نگیرد ، چون در اثر مجاورت با هوا ، آهن و منگنز محلول در آب اکسیده شده و به صورت غیر محلول در می‌آیند و در نتیجه روی ذرات رزین رسوب کرده و باعث آلوده شدن رزین می‌گردند.

• با استفاده از رزین‌های تبادل یونی می‌توان لیزین را که جز اسید آمینه ضروری مورد نیاز رژیم غذایی خوکها ، ماکیان و سایر گونه‌های حیوانی می‌باشد را تخلیص کرد.
• حذف سیلیکا از آبهای صنعتی با استفاده از رزین‌های آنیونی قوی.
• حذف آمونیاک از هوا بوسیله زئولیت‌های طبیعی اصلاح شده (کلینوتپلولیت)